L'INTERVENTO ITALIANO IN CARINZIA DOPO LA PRIMA GUERRA MONDIALE E I BRITANNICI. (Italian)

The article presents the view of the British considering the role and meddling of Italy, regarding solving the so called Carinthian question 1918-1920. The analysis was based on unpublished British primary sources. The authors studied the tense post-war relations between Italy and the newly established Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes. Taking this into regard, they highlighted the problem of railway connections from Trieste via Central Europe. Two out of three international lines had to go through the Slovenian (Yugoslavian) territory. Italy strove hard to set up and use lines away from the Yugoslav territory which resulted in her support to Austria and her territorial aspirations. Furthermore, the authors concentrated on military clashes which happened in Carinthia - the Italian military encroached upon it on June 13th, 1919 and consequently occupied part of it. As the British came to find out, the Italian support for Austrian territorial aspirations was obvious. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Nell'articolo viene presentano il punto di vista britannico riguardo al ruolo e all'ingerenza dell'Italia nella soluzione della cosiddetta questione carinziana 1918-1920. L'analisi si è basata su fonti primarie britanniche non pubblicate. Gli autori hanno studiato i rapporti tesi del dopoguerra tra l'Italia e il nuovo Regno dei serbi, croati e sloveni e tenendo conto di ciò, hanno evidenziato il problema dei collegamenti ferroviari attraverso Trieste verso l'Europa centrale. Due linee internazionali su tre dovevano attraversare l'attuale territorio sloveno (jugoslavo). L'Italia si è impegnata nell'utilizzare collegamenti fuori dal territorio jugoslavo, il che ha portato al suo sostegno all'Austria e alle sue aspirazioni territoriali. Inoltre, gli autori si sono concentrati sugli scontri militari avvenuti in Carinzia, dove le truppe italiane il 13 giugno 1919 ne occuparono una parte. I britannici si rendevano conto molto bene del sostegno italiano alle aspirazioni territoriali austriache. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Čeprav je bila po koncu prve svetovne vojne Italija osredotočena predvsem na reševanje t. i. jadranskega vprašanja, sta bili njihova diplomacija in vojska dejavni tudi v okviru drugih odprtih ozemeljskih vprašanjih. Med temi je bila še nedoločena avstrijsko-jugoslovanska razmejitev na Koroškem. O obdobju med koncem prve svetovne vojne in izvedbo plebiscita, ki je sporno območje prisodil Avstriji, je izšlo že več del, kakor tudi o italijanski vlogi pri reševanju koroškega vprašanja. Ugotavljamo pa, da so bili v teh delih primarni viri nekaterih tedanjih vodilnih držav manj upoštevani, zaradi česar so se avtorji odločili, da zapleteno tematiko predstavijo z vidika britanske diplomacije. Analizirali so zlasti vrsto neobjavljenih primarnih virov, ki jih hrani Britanski državni arhiv v Londonu. V članku so najprej prikazani napeti povojni odnosi med Italijo in novonastalo Kraljevino Srbov, Hrvatov in Slovencev. V tem oziru je potrebno izpostaviti problem železniških povezav, ki so iz Trsta vodile v Srednjo Evropo. Izmed treh mednarodnih prog sta dve (Južna Železnica in Bohinjska proga ali Transalpina) morali nujno prečkati slovensko (jugoslovansko) ozemlje. Italija si je zelo prizadevala, da bi železniške proge v čim manjši meri potekale preko jugoslovanskega ozemlja, kar je pomembno vplivalo na njeno podporo Avstriji in njenim ozemeljskim težnjam, med drugim glede Maribora, obenem pa je zahtevala, da bi območje t. i. jeseniškega trikotnika prešlo pod Avstrijo. Da bi se vsaj ena izmed železnic (Pontebanno) izognila jugoslovanskega ozemlja, si je morala prisvojiti celotno območje Kanalske doline, kar ji je tudi uspelo. V članku se nato avtorji posvečajo vojaškim bojem na Koroškem, ki so se začeli takoj po koncu vojne. Potekali so do začetnih dni junija 1919, ko je jugoslovanska vojska osvojila večino Celovške kotline vključno s Celovcem. Le nekaj dni po zaključku bojev, to je 13. junija 1919, je v dogajanje neposredno posegla italijanska vojska, ki je zasedla del Koroške, kar je med Britanci, ki so razmeram na terenu posvečali veliko pozornosti, izzvalo precej nelagodja. Italija je podpirala avstrijske zahteve tudi na mirovni konferenci v Parizu, npr. v okviru posebne teritorialne komisije, ki je pripravljala mejne predloge, pa tudi v Medzavezniški plebiscitni komisiji, ki je sredi julija 1920 prišla v Celovec z nalogo, da izvede ljudsko glasovanje. Britanci so sproti ugotavljali, da je bila italijanska podpora avstrijskim težnjam očitna, bodisi na politično-diplomatskem kot tudi vojaško-obveščevalnem podr očju. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Acta Histriae is the property of Historical Society of Southern Primorska of Koper and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)